Rabo-cau
Sisymbrium irio
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rouqueto, Rabicau.
Noms en français : Vélaret, Herbe aux chantres.
Descripcioun :Lou rabo-cau es uno planto de l'an que trachis en ribo de camin, dins lis ermas e proche d'oustau. Se recounèis à si gràndi fueio penado e soun inflourejado emé si pichòti flour. Li jòuini silico arribon quàsi tóuti au meme nivèu.
Usanço :La planto èi manjadisso mai èi pulèu couneigudo pèr èstre vertuouso contro l'estegnemen de voues (s'aplico d'òli de rabo-cau sus la garganto). Ei bono pèr souda li plago e peréu contro li rufo (n'i'a proun dins de crèmo).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sisymbrium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Febrié à jun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sisymbrium irio L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753